Itos Lorenzo

Pilar Arnaiz e Alfonso Lázaro serán os ponenentes deste curso, referentes para todos aquiles que na práctica profesional valémonos da psicomotricidade como metodoloxia para aproximarnos e apoiar os nenos/as. Pilares significativos para a nosa formación que teñen escritos numerosos artigos e libros sobre a intervención psicomotriz.

Pilar Arnaiz profesora/investigadora da Universidade de Murcia. Xunto a Iolanda Vives e Marta Rabadán escritora do libro “La psicomotricidad en la escuela. Una práctica Preventiva y Educativa” – Considero que é un dos libros referentes os que sempre acudimos cando queremos refrescar conceptos básicos na psicomotricidade.

Alfonso Lázaro profesional vinculado ó Colexio Público de Educación Especial Gloria Fuertes de Andorra (Teruel). Referente na ámbito da psicomotricidade tanto na práctica profesional como nas tarefas de investigación e formación. Escritor tamén referente para @s psicomotricistas. As imaxes da sala de psicomotricidade do Colexio Gloria Fuertes opino que foron e seguirán sendo un referente para tódolos que fomos montando salas de psicomotricidade a posteriori.

Unha estupenda oportunidade para viaxar a terras Asturianas.

A sala de psicomotricidade é o gran recurso co que conta o nen@ para sentir e sentirse, expresarse, coñecerse e darse a coñecer, desecubrir e descubrirse, compartir e apropiarse da súa acción,…

É o recurso por excelencia da psicomotricista que lle permite ver e contactar co neno/a. Entender as súas necesidades e demandas, e polo tanto poder axustarse a elas para facilitar a satisfacción das mesmas.

A sala de psicomotricidade sempre é un espazo de xogo, un lugar no que o movemento corporal, a expresión emocional e a demanda verbal – “expresividade motriz” é observada, acollida e significada pola psicomotricista, quen acompaña ó neno /a facilitando o seu avance e maduración.

É un espazo versatil, con materiais que poden transformarse infinitamente, permitindo todas as posibilidades na acción dos nenos/as.

É un lugar de xogo libre, que á vez ten espazos estruturados que van a permitir a expresión do neno e garantir a súa seguridade: espazo para a palabra e o encontro, para o xogo motor, para o xogo simbólico, para a representación. Nestes espazos hai materiais dispoñibles que deben de permanecer no mesmo. A sala conta cunha sólida organización espacial que facilita a expresión e estruturación do neno/a.

É un espazo no que o neno/a está en contacto consigo, coa súa pulsión, desexo, habilidades… podendo explorar as súas posibilidades. A acción é o punto de partida e a través da que o neno apuntala as competencias motrices, comproba feitos, proba experiencias, acada metas, vive frustracións e conquistas…, pasos que lle permitirán a maduración necesaria para chegar á capacidade de “descentración tónico emocional”, punto clave no avance pedagóxico. Ó mesmo tempo son estas vivencias as que permiten avanzar na cuota de autonomía, mellorar a autoestima, confianza, seguridade….

A sala de psicomotricidade é un espazo vivo.

Recomendado pola Asociación Galega de Atención Temperá (AGAT)

Será a súa segunda edición.

Especialmente orientado a todos/as as profesionais que traballan ou queren orientar a súa vida laboral con nenos/as de 0 a 6 anos, aportando unha visión integral do desenrolo infantil e facilitando a adquisición de criterios, recursos e ferramentas para a intervención.

Para máis información consultar a páxina web do master: https://masteratenciontemprana.org/

Compartimos o manifesto da AGAT: Asociación Galega de Atención Temperá para sinalar a importancia deste día e dos retos marcados dende a Asociación:

O 16 de XUÑO celebramos un día moi especial. O 16 de xuño do ano 2000 tiña lugar en Madrid a presentación do “Libro Branco”. Un fito na historia da atención á infancia no noso país. Nel definíase a Atención Temperá como “o conxunto de actuacións dirixidas á poboación infantil de 0 a 6 anos, á familia e á contorna, que ten por obxecto dar resposta, de forma o máis inmediata posible, ás necesidades que presentan os nenos e nenas con alteracións no desenvolvemento ou con risco de padecelas, e/ou ás súas familias”.

Esta definición presidiu a normativa que nos últimos vinte anos guiou o espallamento, en toda España, dunha extensa Rede de servizos e recursos, primeiro para as crianzas con discapacidades e despois para toda a primeira infancia que se atopa en situacións vulnerables.

A Rede de Atención Temperá é hoxe unha Rede extensa, aínda que insuficiente, non chega a todas as persoas que o necesitan, ou chega de forma precaria. Existen listas de agarda e zonas sen cobertura. O LUGAR DE NACEMENTO AÍNDA É UN FACTOR DE DESIGUALDADE.

Por iso, é preciso avanzarmos nun financiamento suficiente e nunha regulación básica común. E pór as bases para un sistema público que coide o desenvolvemento persoal de todas as crianzas desde o seu nacemento.

A Atención Temperá debería incluír a todos os nenos e nenas de 0 a 6 anos que presentan problemas e preocupacións evolutivas nalgún momento do seu desenvolvemento, o que representa un 10% da poboación infantil desa franxa de idade e suporía atender en España a 255.227 nenos e nenas. Hoxe en día en moitas ocasións, só se atenden as dificultades máis evidentes como os trastornos do espectro autista ou a parálise cerebral.

FAN FALLA MEDIOS, FAN FALLA INVESTIMENTOS E FAN FALLA CENTROS DE ATENCIÓN TEMPERÁ CON EQUIPOS DE PROFESIONAIS MOI CUALIFICADOS PARA ATENDER UNHA

ETAPA CRÍTICA DA VIDA. Ao longo dos anos aprendemos, en España e en toda Europa, que a mellor definición da Atención Temperá pode quedar no baleiro se non se garanten a calidade, a utilidade dos servizos e o seu rendemento social.

Por todo isto, a Atención Temperá que se desenvolva a partir de hoxe deberá:

• garantirse como un dereito subxectivo das crianzas de carácter universal e sen custo para as familias
• estar orientada á prevención e actuación sobre as necesidades de desenvolvemento persoal e socialización das crianzas de 0 a 6 anos con problemas evolutivos ou con risco de padecelos
• baseada sempre nas relacións e a seguridade afectiva das crianzas
• organizarse na contorna comunitaria próxima ao domicilio cooperando en primeiro lugar coa familia e tamén cos coidadores/as, educadores/as e persoas significativas na vida cotiá das crianzas
• realizada por un equipo de profesionais, especializado en desenvolvemento infantil, con metodoloxía inter ou transdisciplinar
• facilitar a coordinación e as transicións a outros servizos cando sexa preciso

FACENDO AS COUSAS BEN, PRESTANDO SERVIZOS DE CALIDADE, A ATENCIÓN TEMPERÁ É A INVERSIÓN MÁIS RENDIBLE EN TERMOS DE RETORNO PERSOAL, DE SAÚDE, DE INCLUSIÓN SOCIAL, DE MELLORA EDUCATIVA E OPORTUNIDADE LABORAL. OS CARTOS INVERTIDOS EN ATENCIÓN TEMPERÁ MULTIPLÍCANSE.

A Federación Española de Asociacións de Profesionais da Atención Temperá é consciente dos enormes cambios que aconteceron no itinerario de 0 a 6 anos e da necesidade de pór as bases para implementar un sistema público universal de coidados no desenvolvemento no que XUNTO AOS CENTROS DE DESENVOLVEMENTO INFANTIL E ATENCIÓN TEMPERÁ ocupan un lugar fundamental os servizos sanitarios, os servizos educativos e os servizos sociais, numerosas entidades e as administracións públicas,

A todos convocamos para afrontar o reto que nos leve a ser UN PAÍS DE VANGARDA no coidado da saúde, a educación e o benestar de todos os nosos nenos e nenas.

A todos damos as grazas pola súa achega ao desenvolvemento da ATENCIÓN TEMPERÁ.

Cantos sentimentos nos invaden ó retomar o traballo, ese reencontro tan desexado despois de dous meses sen poder entrar á sala de psicomotricidade. Tempo de distancia imposto pero que non  impediu manter o recordo e a ilusión pola volta.

Como psicomotricistas temos que enfrentarnos a esta nova situación na que se modifican as circunstancias nas que estabamos acostumadas a movernos:

• Uso da mascarilla ocultando parte do rostro e da expresividade do mesmo.
• Cambio/retirada de materiais que non se podan hixienizar (sabendo que algún implicaba unha carga emotiva signicativa para os nenos/as).
• Novos rituais para a entrada e saída co fin de garantir a seguridade (sacar calzado xa na porta e lavados de mans na entrada e saída).  
• Uso de hidroxeles (cando as circunstancias o esixen) parando as dinámicas na que o neno está inmerso.
• As limpezas entre sesións e ó rematar as xornadas de mañán e tarde, pasando a ser a tarefa estrela máis que escoitar e pensar no que acaba de acontecer na sesión…..

Cambios imprescincibles pero incómodos e invasivos que á vez non poden impedir algo que é fundamental dentro das salas de psicomotricidade: o desfrute, a seguridade, a expontaneidade, a confianza, a iniciativa….

Retomamos as sesións con moitos sentimentos encontrados de desexo e á vez inseguridade e certa incomodidade. Pero nós – psicomotricistas, que confiamos nos nenos e sabemos que eles nos marcan o camiño a seguir, apoiándonos nesa ferramenta, sabemos que pouco a pouco, xuntos, neno e psicomotricista, buscaremos un bo xeito de acomodarnos a esta nova realidade, garantindo un ambiente idóneo no traballo. Unha constatación é o que pasou esta semana. Nun momento da sesión, en xogo simbólico, J. construiu unha nave espacial que equipou coas súas maletas e todo o necesario para a viaxe invitándome a acompañalo na aventura ó que eu accedín encantada. Explicoume todas as tecnoloxías que tiña a súa nave, e entre eles unhas cordas que estaban no teito que eu pensie que eran antenas e o neno dixome que estaba moi equivocada: “son ASPIRADORES: tu tranquila que si viene el COVIT lo traga el apirador y luego ya lo matamos entre los dos”. Que alegría sentín!!! que gusto!!! a saúde  dos nosos nenos é isto, buscar medios alternativos e seguros que nos permitan seguir adiante – a sala debe ser isto, un espazo que permite transformar e transformarnos, xogar e asegurse, medrar.

Na sala de medrando xuntos xa temos o “aspirtador COVIT”.

Hoxe é o día internacional do xogo, a través do que se recoñece a importancia e papel fundamental que desempeña nas nosas vidas: cun papel protagonista na infancia e tamén como adultos.

Como psicomotricistas o xogo expontáneo dos nenos/as é a nosa ferramenta esencial no traballo, medio que permite apoiar e favorecer o seu desenrolo global. Xogar é pensar, crear, comunicar, sentir, expresarse, moverse, xogar e transformar e transformarse, XOGAR unha NECESIDADE para a infancia, unha GARANTIA para o benestar e saúde .

Disfrutemos e favorezcamos o disfrute a través do xogo libre.

Compartimos as recomendacións de Vicents Arnaiz, unha axuda e orientación para enfrontar a saída de casa con nen@s neste delicado momento.

Para quen non coñeza a Vicents Arnaiz, é psicólogo, escritor, responsable do Servizo de Atención Temperá de Menorca, todo un referente na infancia tanto no ámbito educativo como terapéutico . Escritor e colaborar en diferentes revistas de gran prestixio a nivel educativo.

Participa en diversos foros de formación de profesionais, sendo tamén un referente no ámbito da psicomotricidade. Escoitar a Vicents sempre é un gusto, cun discurso próximo e cercano, aportando claridade e claves que poden ser de gran axuda.

Último número da Revista editada pola Asociación de Psicomotricistas do Estado Español en colaboración coa rede de Universidades de latinoamerica de Formación en Psicomotricidade.

Pincha para obter en PDF: https://1drv.ms/b/s!AoBvCpOClQd1pE2LExba7m-bOxfe?e=qUirHt

Suxerencias que nos aportan dende a escola Psicomotricidade de Bergara – Bilbao.