O término “Psicomotricidade” engloba estruturas motrices, cognitivas e afectivas dos individuos, e nos nenos/as, ten unha maior relevancia, xa que todas estas estruturas avanzan en conexión- interrelación (o neno/a vive a globalidade nos primeiros anos de vida), e o movemento será o medio que lle permitirá a incorporación de novas destrezas (en tódolos ámbitos).
Seguro que todos tivemos a experiencia, e aínda podemos comprobar, a estreita relación que existe entre a movilización corporal e as respostas emocionais: unha aperta cando sentimos angustia pode facilitar a saída do choro, facer deporte e respirar profundamente, activa o sistema endocrino provocando estados de ánimo más satisfactorios. Tamén temos a certeza de que as emocións provocan cambios tónicos claramente perceptibles a nivel corporal: un medo intenso pode chegar a bloquearnos/paralizarnos ou a outros facelos correr como nunca o fixeran antes, a rabia e extrés continuos provocan tensións mandibulares, cervicais…
Á relación corpo-emoción tamén se une o pensamento ou coñecemento: seguro que todos temos na memoria certa experiencia vivida que cando a activamos (ex. ese accidente ou susto enorme que pasamos) ben porque visualmente vemos algo, porque nos toca voltar a pasar por un sitio similiar, ou alguén pasa por algo parecido, é fácil que volte a provocarnos reaccións somato/psíquicas (sudores, dolores, tensións, bloqueos, medos,…). O corpo e a emoción teñen canles de conexión ó longo de toda a vida.
Seguro que tamén todos temos experiencias nas que relacionamos a acción coa aprendizaxe, de feito sigue sendo unhas das vías para incorporar coñecementos. Facer unha práctica nada ten que ver con leer unhas instruccións de cómo realizar unha acción. Nos nenos/as o movemento é a vía ou canle privilexiada para a apendizaxe. Primeiro o neno/a móvese de xeito automático, reflexo, instintivo… pero pronto experimentará que deteminados movementos provocan reaccións no entorno: espazo, nos demais, nos obxectos… A partir deste momento podemos incoporar o término de acción, movemento que alimentará o pensamento do neno – via para incorporar aprendizaxes, e estará nos cimentos da capacidade cognitiva.
Estas conexións: corpo – emoción – pensamento, que seguimos vivindo como adultos, nos nenos/as son máis profundas (xa que ata os 6/7 anos os nenos/as non acadan a capacidade de descentración tónico/emocional) e polo tanto o seu corpo é a canle, o medio que sirve para expresarse emocionalmente e aprender.
A psicomotricidade é a disciplina que parte destas premisas – podemos afirmar que o acompañamento ou a intervención terapéutica dende a psicomotricidade implica unha mirada da/o profesional (psicomotricista) enfocada a:
- O desenrlo motor do neno/a
- O desenrolo emocional do neno/a.
- O desenrolo do pensamento do neno/a.
Unha mirada dirixida á “expresividade motriz do neno/a” esa acción que cada neno/a desplega, que nos fala da súa historia única, das vivencias, das fortalezas e debilidades…., e que o/a psicomotricista contempla sobre todo cando o neno/a XOGA de xeito libre – espontáneo, nun espazo preparado para o xogo (sala de psicomotricidade).
